2.2 Ειδικές Συλλογές
Οι Ειδικές Συλλογές της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ) περιλαμβάνουν υλικό το οποίο, λόγω της ιδιαιτερότητάς του, δεν έχει ενταχθεί στη Γενική Συλλογή αλλά διατηρείται και φυλάσσεται στο Τμήμα Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών.
Οι Ειδικές Συλλογές αποτελούνται από Χειρόγραφα και Ομοιότυπα, Αρχειακό Υλικό, Σπάνια και Πολύτιμα βιβλία, Έργα Τέχνης, Χάρτες, Παπύρους, Αφίσες. Τα τεκμήρια αυτά, εκτός από τα Έργα Τέχνης και τις Αφίσες, είναι διαθέσιμα προς μελέτη στους πιστοποιημένους χρήστες της ΕΒΕ στο Αναγνωστήριο Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών (ΚΠΙΣΝ, 4ο επίπεδο), που λειτουργεί σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας Αναγνωστηρίου Χειρογράφων και τις Καλές Πρακτικές Χειρισμού Συλλογών.
Συλλογή Χειρογράφων
Η Συλλογή Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης περιλαμβάνει τεκμήρια που χρονολογούνται από τον 9ο έως τον 20ό αι., μεταξύ των οποίων παλίμψηστοι κώδικες, χειρόγραφα με κείμενα από την εποχή του Ομήρου, χειρόγραφα της βυζαντινής περιόδου με πολυτελή διακόσμηση, μεταβυζαντινά, καθώς και χειρόγραφα που διασώζουν όλα τα είδη γραφής στην εξέλιξή τους.
Ο αναγνώστης έχει δυνατότητα ηλεκτρονικής πρόσβασης σε τμήμα της Συλλογής Χειρογράφων μέσω της Πλατφόρμας Ψηφιακών Συλλογών (τα 277 θεολογικά/λειτουργικά χειρόγραφα της Καινής Διαθήκης ψηφιοποιήθηκαν στο πλαίσιο προγράμματος που υλοποιήθηκε από το Κέντρο Μελέτης Χειρογράφων της Καινής Διαθήκης.)
Οι πιστοποιημένοι χρήστες μπορούν:
α) να αναζητήσουν τα χειρόγραφα μέσω του ηλεκτρονικού καταλόγου της ΕΒΕ αλλά και μέσω έντυπων, δακτυλογραφημένων και χειρόγραφων καταλόγων που είναι διαθέσιμοι στο Αναγνωστήριο Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών της ΕΒΕ (ΚΠΙΣΝ, 4ο επίπεδο). Τμήμα των καταλόγων αυτών διατίθενται σε ψηφιακή μορφή.
β) να μελετήσουν τα χειρόγραφα στο Αναγνωστήριο Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών κατόπιν αιτήματος
γ) να αιτηθούν την ψηφιοποίηση τμήματος των χειρογράφων.
Συλλογή Σπάνιων και Πολύτιμων
Η Εθνική Βιβλιοθήκη διαθέτει μία σημαντική συλλογή σπάνιου έντυπου υλικού. Πρόκειται για βιβλία, φυλλάδια και μονόφυλλα, τυπωμένα από τον 15ο έως και τον 20ό αιώνα, που ξεχωρίζουν είτε λόγω της παλαιότητας και της σπανιότητάς τους είτε λόγω της ιδιαίτερης ιστορικής και καλλιτεχνικής τους αξίας. Ανάμεσα στα εκατοντάδες αρχέτυπα συγκαταλέγονται τα παλαιότερα τυπωμένα ελληνικά βιβλία: τα Ερωτήματα του Μανουήλ Χρυσολωρά των αρχών του 16ου αιώνα και η Επιτομή των Οκτώ του Λόγου Μερών και Άλλων Τινών Αναγκαίων του Κωνσταντίνου Λάσκαρη, με έτος έκδοσης το 1476. Ακολουθούν εκδόσεις του 16ου αιώνα και πλήθος μεταγενέστερων· πρόκειται για μοναδικά ή σπάνια αντίτυπα, πρώτες εκδόσεις σημαντικών έργων της ευρωπαϊκής διανόησης, εκδόσεις που έχουν τυπωθεί σε εργαστήρια σπουδαίων τυπογράφων.
Τα βιβλία της συλλογής είναι αναζητήσιμα στον Ηλεκτρονικό Κατάλογο και διατίθενται στους πιστοποιημένους χρήστες της ΕΒΕ όπως ακριβώς και τα τεκμήρια της Συλλογής Χειρογράφων.
Αρχειακές Συλλογές
Οι αρχειακές συλλογές της ΕΒΕ περιλαμβάνουν το Ιστορικό Υπηρεσιακό Αρχείο της ΕΒΕ, τα Ιδιωτικά Αρχεία και τα Δημόσια Αρχεία. Οι πιστοποιημένοι χρήστες έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στις αρχειακές συλλογές στο Αναγνωστήριο Χειρογράφων, Αρχείων και Ειδικών Συλλογών κατόπιν αιτήματος. Ο χρήστης ενημερώνεται σε περίπτωση που η χορήγηση του αιτούμενου τεκμηρίου δεν είναι δυνατή, λόγω φθοράς, συντήρησης ή ψηφιοποίησης.
Το προσωπικό του Τμήματος Χειρογράφων και Ομοιοτύπων καθοδηγεί τους αναγνώστες σχετικά με την ταξινόμηση των Αρχειακών Συλλογών. Ωστόσο, δεν αναλαμβάνει έρευνες για λογαριασμό τρίτων. Για την εύρεση συγκεκριμένων τεκμηρίων, απαιτείται η επιτόπια επίσκεψη του αναγνώστη. Επιτρέπεται η χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ωστόσο απαγορεύονται η ψηφιακή φωτογράφιση και φωτοτύπηση των τεκμηρίων. Η αναπαραγωγή γίνεται μόνο μέσω ψηφιοποίησης από το αρμόδιο τμήμα, κατόπιν αιτήματος και υπόκειται στον Νόμο περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας.
p. 1/1
- 1