Ενημέρωση για έργο «Ενίσχυση Δημοσίων Βιβλιοθηκών» της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος

Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) συνεχίζει συστηματικά για τέταρτο χρόνο το έργο «Ενίσχυση Δημοσίων Βιβλιοθηκών». Στο πλαίσιο του Έργου, η ΕΒΕ αναλαμβάνει από τον Τακτικό Προϋπολογισμό της, μέσω της χρηματοδότησης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, να καλύψει το κόστος της μετάβασης από το προηγούμενο βιβλιοθηκονομικό σύστημα στο ελεύθερο λογισμικό Koha και της μετάπτωσης των δεδομένων. Ταυτόχρονα εξασφαλίζει υποδομές φιλοξενίας των εξυπηρετητών (servers), εκπαίδευση στο προσωπικό των Δημοσίων Βιβλιοθηκών (ΔΒ) και υποστήριξη στην καθημερινή λειτουργία του συστήματος.

Η υλοποίηση του Έργου «Ενίσχυση Δημοσίων Βιβλιοθηκών» από το 2019 έως και σήμερα αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία της ΕΒΕ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, όπως αυτές προβλέπονται στον ν. 3149/2003 και ισχύει με τον ν. 4452/2017 ως υπηρεσίες που εντάσσονται στο Εθνικό Δίκτυο Βιβλιοθηκών (ΕΔΒ).

Συγκεκριμένα, το 2019-2020 ξεκίνησε η Α΄ φάση του έργου στην οποία συμμετείχαν δέκα (10) ΔΒ. Το 2020-2021 υλοποιήθηκε η Β΄ φάση με δέκα (10) νέες ΔΒ, ενώ την περίοδο 2021-2022 εντάχθηκαν ακόμα δέκα (10), φτάνοντας τον συνολικό αριθμό των 30 ΔΒ που συμμετέχουν στο Έργο. Πλέον, στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί 32 βιβλιοθήκες.

Οι ΔΒ απέκτησαν ένα σύγχρονο, πλήρως λειτουργικό βιβλιοθηκονομικό σύστημα που καλύπτει τις ανάγκες διαχείρισης των συλλογών τους και την προσφορά υπηρεσιών στους πολίτες. Απόδειξη, δε, της σημασίας του Έργου είναι ότι απέκτησαν βιβλιοθηκονομικό σύστημα 9 ΔΒ που έως τότε δε διέθεταν.

Επιπλέον, σημαντική ήταν, και συνεχίζει να είναι, η επένδυση της ΕΒΕ σε πόρους για την υποστήριξη της καθημερινής λειτουργίας των ΔΒ, είτε μέσω εκπαίδευσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας, είτε μέσω της επίλυσης προβλημάτων και της ανεύρεσης λύσεων για την κάλυψη ειδικών αναγκών για κάθε βιβλιοθήκη.

Ένας ακόμα παράγοντας που αναδεικνύει τη σημασία του Έργου είναι ότι αρκετές βιβλιοθήκες που εντάχθηκαν σε αυτό προχώρησαν, στη συνέχεια, σε έργα αναδρομικής καταλογογράφησης, αξιοποιώντας όχι μόνο τις σύγχρονες δυνατότητες του νέου συστήματος αλλά και την εξοικονόμηση πόρων για τις ίδιες. Ενδεικτικά και μόνο, πριν το Έργο της ΕΒΕ, μια εγκατάσταση Koha και η μετάπτωση όλων των δεδομένων σε αυτό θα κόστιζε περισσότερο από 15.000 ευρώ. Η ΕΒΕ με το Έργο δεν πέτυχε απλά πολύ μεγάλη οικονομία κλίμακος, με το κόστος των €2.000 ανά εγκατάσταση (συμπεριλαμβανομένης και της υποστήριξης για 2 χρόνια), αλλά απάλλαξε εντελώς τις ΔΒ από το οικονομικό βάρος που θα καλούνταν να αναλάβουν.

Στα οφέλη του Έργου πρέπει να συμπεριληφθεί και η πολύ σημαντική διαδικασία ελέγχου και διορθώσεων των εγγραφών των ΔΒ που παραλαμβάνει η ΕΒΕ. Αξιοποιώντας την εμπειρία και τις πρακτικές της ΕΒΕ, οι ΔΒ έχουν στη διάθεσή τους βελτιωμένα δεδομένα, τα οποία, έχουν «ομογενοποιηθεί» και «τυποποιηθεί». Η τυποποίηση αυτή αναμένεται να συμβάλλει περαιτέρω στη συνεργασία των ΔΒ και στην ανταλλαγή δεδομένων.

Στις 32 εγκαταστάσεις Koha που υποστηρίζει η ΕΒΕ περιλαμβάνονται, συνολικά:

  • 1.018.931 βιβλιογραφικές εγγραφές
  • 1.237.999 αντίτυπα τεκμηρίων
  • 1.153.925 εγγραφές καθιερωμένων όρων
  • 228.713 εγγεγραμμένους χρήστες
  • Ο έως τώρα προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 74.028 ευρώ. Για το έτος 2023 έχει προβλεφθεί προϋπολογισμός 27.280 ευρώ για την (δυνητική) προσθήκη 5 νέων ΔΒ και την επέκταση της υποστήριξης 20 ΔΒ που έχουν ήδη ενταχθεί σε αυτό.